Nederlandse ministers anders politiek verantwoordelijk dan buitenlandse collega’sPromovendus: Mw. Mr. I.A. van den Driessche
Promotores: Prof.Mr. D.J. Elzinga, Prof.em. A.W. Heringa
Promotie: Maastricht, 15/12/2005
Abstract:
Politieke ministeriële verantwoordelijkheid wordt beschouwd als een hoeksteen in elk parlementair stelsel. Niettemin verschilt het Nederlandse begrip van andere Europese landen. Het begrip is in het buitenland meer politiek gekleurd en centraal staat de vertrouwensregel (politieke verantwoordelijkheid wordt omschreven als ‘het recht van het parlement om het kabinet naar huis te sturen’). In Nederland wordt vooral de verantwoordingsplicht van de minister beschouwd als kern van de politieke ministeriële verantwoordelijkheid. Het onderzoek van promovendus Van den Driessche was erop gericht te achterhalen waarin het verschil tussen het Nederlandse begrip enerzijds en het Franse, Belgische en Duitse begrip anderzijds ligt. Het antwoord ligt in een verschillend constitutioneel stelsel. In het Franse, Belgische en Duitse staatsrecht bestaat het concept (volks)soevereiniteit dat het gehele staatsrecht ordent: het parlement staat centraal en het kabinet vloeit eruit voort. In Nederland ontbreekt het concept van volkssoevereniteit vreemd genoeg; juridisch is het parlement nevengeschikt aan de regering. Overigens vervaagt dat verschil in de praktijk, als gevolg van de politieke verhoudingen tussen regering en parlement.